In navolging van ons bericht over de liveoperatie prostatectomie met uitleg van medisch specialisten, geeft uroloog Herman Roelink een extra toelichting op het opereren met de operatierobot Da Vinci Xi. ZGT voert sinds december 2014 operaties uit met behulp van deze robot.
- Kun je uitleggen hoe robot opereren in zijn werk gaat?
De operatie is vergelijkbaar met een gewone kijkoperatie; door kleine sneetjes worden buisjes ingebracht waar we met instrumenten en een camera doorheen gaan om bijvoorbeeld de prostaat te verwijderen (prostatectomie). Voor 2015 werd de operatie met zogenaamd ‘dom’ instrumentarium gedaan waardoor de operateur veel meer moeite moest doen om de operatie tot een goed einde te brengen. De robot heeft echter ‘slim’ instrumentarium met polsgewrichtjes en nauwkeuriger bewegingsmogelijkheden, waardoor het opereren veel gemakkelijker wordt. Ook maken we door de robot gebruik van geavanceerde cameratechniek. Dit levert een haarscherp driedimensionaal beeld op, ook iets dat het opereren nog eenvoudiger maakt.
Extra handen
Zonder aanwezigheid van de robot staat de operateur direct naast de patiënt met in zijn handen de operatie-instrumenten. Bij een robotoperatie zit de operateur achter het bedieningscentrum (console) van de robot. Daar bedient hij, met handen én voeten, de robotarmen die de instrumenten vasthouden en heeft hij beeld alsof hij zelf met zijn ogen in de patiënt zit. Nauwkeuriger kan dus niet! De robot voert bijzonder gedetailleerd de opdrachten van de operateur uit. Ook bedient de operateur een extra robothand én de camera, dus eigenlijk vier armen tegelijk. Hierdoor is het beeld altijd exact zoals gewenst en heeft de operatieassistent, die nog wel direct naast de patiënt aan de operatietafel staat, de handen vrij om assisterende taken uit te voeren.
De bijzondere nauwkeurigheid van ‘robot opereren’ zorgt er zelfs voor dat een patiënt na een prostaatoperatie gemiddeld wat sneller weer continent en potent kan zijn. Door de robottechniek kunnen ook steeds meer niertumoren worden verwijderd zonder de hele nier te verwijderen en starten we binnenkort ook met het verwijderen van de blaas bij agressieve blaastumoren door middel van een kijkoperatie. Nu doen we dat nog met een grote ‘open operatie.
- Geldt een wachttijd voor een robotoperatie?
De wachttijd varieert. Het team van anesthesiemedewerkers, operatieassistenten, sterilisatieafdeling en operateurs werkt zo zorgvuldig mogelijk samen om alle processen zo optimaal mogelijk te laten verlopen om de wachtlijst te verkorten. We proberen normaliter de wachttijd voor de robotoperatie tot maximaal zes weken te beperken.
- Wanneer komt een patiënt in aanmerking voor een robotoperatie?
De operatierobot heeft alleen meerwaarde als de operatie erg lastig is om te verrichten met een gewone kijkbuisoperatie. Afhankelijk van de soort operatie wordt bepaald of u voor een ingreep met onze operatierobot in aanmerking komt. Naast het verwijderen van de prostaat bij prostaatkanker worden in ons ziekenhuis door urologen dus ook robotoperaties uitgevoerd aan de nier, waarbij de nier gedeeltelijk wordt verwijderd in geval van nierkanker. En binnenkort ook operaties waarbij de blaas verwijderd wordt bij blaaskanker. Andere operaties die met behulp van de robot worden uitgevoerd zijn operaties bij patiënten met slokdarmkanker of darmkanker (met tumoren die heel laag in de dikke darm zitten) en gynaecologische ingrepen zoals lastige verzakkingen (sacrocolpopexieen).
- Gelden er uitzonderingen?
Als er een indicatie is om de prostaat te verwijderen, de patiënt gezond genoeg is om een laparoscopische ingreep te ondergaan en de patiënt voor de ingreep heeft gekozen*, is er geen reden waarom een robotoperatie niet zou kunnen. Wel is een (laparoscopische) operatie soms lastiger of zelfs niet mogelijk door bijvoorbeeld ernstige verklevingen, slecht functioneren van longen of hart of een gebroken bekken in de voorgeschiedenis. *(wanneer dus niet gekozen is voor bijvoorbeeld een inwendige of uitwendige bestralingsbehandeling).
Wilt u meer weten over de Da Vinci Xi? Bekijk dan onze webpagina over de operatierobot.
