Darmkanker

De behandeling van darmkanker gebeurt bij ZGT in het Oncologisch Centrum door een multidisciplinair team van medisch specialisten. Dit team staat voor u klaar met de beste behandeling en zorg. Verfijnde technieken hebben de resultaten van de chirurgische therapie, waarbij de darmtumor wordt verwijderd, verbeterd. In de gehele periode van onderzoek en behandeling van darmkanker hebben patiënten een vast aanspreekpunt, de regieverpleegkundige of de verpleegkundig specialist. Bij deze verpleegkundige disciplines kunt u terecht met allerlei vragen. Zij zorgt er voor dat deze worden beantwoord.

Aandoening

Darmkanker is in Nederland een relatief veel voorkomende vorm van kanker. Bij mannen staat het op de derde plaats, na long- en prostaatkanker. Bij vrouwen staat dikkedarmkanker, na borstkanker, op de tweede plaats. In 2011 werd er bij ongeveer 13.254 Nederlanders de diagnose “dikkedarmkanker” gesteld.

Dikkedarmkanker wordt in de medische wereld “colorectale kanker” genoemd. Dit is de verzamelnaam voor tumoren in de dikke darm (colon) en de endeldarm (rectum). Ongeveer 20% van de mensen met darmkanker heeft een tumor in de endeldarm (de endeldarm is het laatste gedeelte van de dikke darm en eindigt met de sluitspier): endeldarmkanker (rectumcarcinoom). Bij 80% van de patiënten zit de tumor hoger in de dikke darm: dikkedarmkanker (coloncarcinoom). Er zijn overeenkomsten tussen tumoren in de endeldarm en tumoren hoger in de dikke darm, maar er zijn ook wezenlijke verschillen in de fase van onderzoek (diagnose) en behandeling.

Darmpoliep

Beide vormen ontwikkelen zich bijna altijd uit een darmpoliep. Een poliep (adenoom) is een uitstulping of een verdikking van het slijmvlies dat de binnenkant van de darm bekleedt. Poliepen zijn goedaardige gezwellen, maar sommige kunnen uitgroeien tot kwaadaardige tumoren.

Diagnose
Darmkanker kan vastgesteld worden door in de darmen te kijken (colonoscopie), door radiologisch onderzoek en bloedonderzoek. Voor het stellen van de diagnose wordt weefsel uit de darm verwijderd (biopt). De patholoog anatoom onderzoekt dit weefsel vervolgens onder een microscoop. Zo wordt duidelijk of het  gaat om een darmpoliep of kwaadaardig weefsel. Als er sprake is van darmkanker, wordt met dit onderzoek ook duidelijk of deze is ingegroeid in de diepere lagen van de darmwand. 

Uitzaaiingen

Zowel bij kanker in de dikkedarm als bij kanker in de endeldarm wordt met CT-scans onderzocht of er uitzaaiingen in de lymfeklieren, lever of longen te zien zijn. Aanvullend onderzoek is nodig voor het opstellen van een goed behandelplan en voor het inschatten van de kans op een behandeling die gericht is op genezing.

Lees meer over poliklinisch onderzoek naar dikkedarmkanker in de folder (PDF).

Behandeltraject

Bij de behandeling van darmkanker maakt men onderscheid tussen darmkanker en endeldarmkanker. Het oncologisch centrum van ZGT behandelt alle stadia van darmkanker. We werken hierin samen met MST.

Dikkedarmkanker

Bij dikkedarmkanker is een operatie de meest toegepaste behandeling. Er zijn twee verschillende operatietechnieken mogelijk. Afhankelijk van de grootte, de uitgebreidheid en de plaats van de tumor kan de operatie op de traditionele (open) manier plaatsvinden via een snede in uw buik of door een kijkoperatie (laparoscopische operatie) waarbij een kijkbuis en andere instrumenten via enkele kleine openingen in uw buik naar binnen worden gebracht.

Endeldarmkanker

Er is een aantal behandelingen mogelijk bij endeldarmkanker. Welke behandeling voor u het beste is, hangt onder andere af van de grootte en de plaats van de tumor. Wanneer de tumor zich verder in de darmwand heeft uitgebreid of door de darmwand heen is gegroeid óf als het blijkt dat er meerdere lymfeklieren zijn aangetast, dan is het noodzakelijk om voorafgaand aan de operatie te bestralen. Al of niet in combinatie met chemotherapie. Daarnaast spelen uw lichamelijke en/of geestelijke conditie een rol. Radiotherapie vindt plaats vanuit samenwerking met MST.

Sneller herstel programma

Het 'Sneller herstel programma' is er op gericht om u zo snel mogelijk te laten herstellen van uw operatie. Na de operatie blijft u in principe nog vijf tot zeven dagen in het ziekenhuis. Uw herstel wordt positief beïnvloed door een aantal factoren:

• Goede voorlichting, waardoor u minder tegen de operatie opziet.
• Gebruik van bepaalde voedingsmiddelen, zodat u op gewicht blijft en uw lichaam in een zo goed mogelijke conditie blijft.
• Goede pijnstilling.
• Snel weer in beweging komen, waardoor uw darmen sneller op gang komen, wat bijdraagt aan het voorkomen van  complicaties.

Er staat een team van medewerkers voor u klaar waaronder een diëtist en een fysiotherapeut om u hierbij te begeleiden.

Lees uitgebreide informatie over het 'Sneller Herstel Programma in de folder (PDF).

Behandeling gericht op betere kwaliteit van leven, wanneer genezen niet meer mogelijk is

Er is een aantal behandelingen mogelijk, die niet gericht zijn op genezing. Een behandeling met medicatie en chemotherapie kan worden overwogen bij darmkanker waarbij de tumor is uitgezaaid naar de longen en /of lever. Voor de behandeling met deze middelen wordt u verwezen naar de internist-oncoloog. In sommige gevallen gaat het om een beperkt aantal uitzaaiingen in de longen en/of lever en wordt genezing nagestreefd. Vaak wordt dan besloten om vóór de operatie chemotherapie te starten. Dit heet een neo-adjuvante behandeling. Hiervoor verwijzen we u naar de internist-oncoloog. 

Lees meer over toepassing van chemotherapie in de folder (PDF).

Multidisciplinair team

Bij de behandeling van darmkanker is er overleg binnen het multidisciplinaire maag/darm-oncologie team over de best mogelijke aanpak. Als alle onderzoeksgegevens bekend zijn wordt de situatie van iedere patiënt vanuit de verschillende medische specialismen bekeken. Het multidisciplinair maag/darmoncologie team bestaat uit:

• MDL-artsen
• chirurgen
• internist-oncologen
• pathologen
• radiologen
• radiotherapeuten
• regieverpleegkundigen
• verpleegkundig specialisten

Behandelplan

De uitslagen van de verschillende onderzoeken bepalen, samen met uw lichamelijke en geestelijke conditie het behandeladvies. Dit advies wordt besproken in het multidisciplinaire team. Uw behandelend specialist bespreekt met u de uitkomst van het overleg binnen het multidisciplinaire team. Samen stelt u vervolgens een behandelplan op dat is toegspitst op uw situatie. Tijdens het gesprek is er altijd een regieverpleegkundige of verpleegkundig specialist aanwezig. Na afloop van het consult met de medisch specialist, bespreekt zij de informatie met u na en plant zij in samenspraak met u afspraken in. Ook verzorgt zij de (schriftelijke) informatie die nodig is voor een goede voorbereiding op de behandeling.

Klik hier voor onze resultaten bij de behandeling van darmkanker.

Nazorg

De zorg bij ZGT stopt niet wanneer de behandeling is beëindigd. Uw gezondheid blijven wij periodiek volgen. Zodat wij, bij een veranderende situatie, snel kunnen inspelen. U kunt te allen tijde onderwerpen die met u aandoening te maken hebben bespreken met uw specialist of regieverpleegkundige/verpleegkundig specialist. Hierbij kunt u denken aan vragen op het gebied van ontlasting, voeding, pijn en/of seksualiteit, maar ook psychosociale vragen.  Zij zal u zo nu en dan vragen een lastmeter in te vullen. De lastmeter is een vragenlijst die in kaart brengt of u klachten ervaart en op welk gebied deze klachten zich voordoen. Op basis van de uitkomst volgt een advies. Misschien kan ondersteuning door andere zorgverleners voor u prettig zijn. Bijvoorbeeld een medisch maatschappelijk werker, geestelijke verzorger en/of een klinisch psycholoog, seksuoloog, fysiotherapeut.