Dialyse komt van het Griekse werkwoord 'dialuo', dat 'verwijdering' betekent. 'Hemo' betekent bloed. Hemodialyse betekent dus letterlijk: verwijdering uit bloed. Door hemodialyse worden afvalstoffen en vocht uit het bloed verwijderd die door de onvoldoende werking van de nieren niet meer worden uitgescheiden via de urine. Bij hemodialyse wordt u enkele keren per week gedurende een aantal uren aangesloten op een kunstnier. Afhankelijk van uw medische situatie en persoonlijke omstandigheden kan dit bijvoorbeeld gemiddeld drie keer per week een behandeling van drie tot vijf uur betekenen. Het bloed stroomt dan door de kunstnier en wordt gezuiverd. Het overtollige water en zout worden uit het lichaam gespoeld en u raakt bovendien afvalstoffen kwijt. Per behandeling stroomt er ongeveer veertig tot zestig liter bloed door de kunstnier. Een volwassene heeft ongeveer vijf liter bloed, het bloed stroomt dus meerdere keren door de kunstnier en kan op die manier goed worden gezuiverd. Toch kan de kunstnierbehandeling maar tien tot vijftien procent van de normale zuivering door gezonde nieren leveren.
De werking van de kunstnier
Een kunstnier is een filter dat ongeveer hetzelfde doet als de nieren. De kunstnier neemt de functie van uw nieren gedeeltelijk over. De kunstnier is een klein filter. Er bestaan veel uitvoeringen, maar in elke kunstnier stroomt het bloed langs de een groot aantal vliezen (membranen). De membranen zijn gemaakt van kunststof. Meestal heeft het membraan de vorm van een heel dun buisje waar het bloed door heen stroomt, capillair genoemd. In één kunstnier zijn ontelbaar veel van deze kleine buisjes samengevoegd. Om de buisjes heen stroomt de spoelvloeistof (dialysaat). Bloed en dialysaat zijn strikt gescheiden van elkaar. De scheidingswand tussen deze twee compartimenten is het dialysemembraan. Dit membraan is half doorlaatbaar. Dit houdt in dat alleen deeltjes van een bepaalde grootte er doorheen kunnen.
In onderstaande voorlichtingsfilm leggen we uit hoe hemodialyse werkt.