Pioneers in Health Care Innovatiefonds draagt wederom bij aan regionaal TechMed onderzoek

Opnieuw kent het Pioneers in Health Care (PIHC) Innovatiefonds € 660.000,- toe aan onderzoeksprojecten in Oost-Nederland. Met dit innovatiefonds stimuleren de Universiteit Twente, Saxion, Medisch Spectrum Twente, Deventer Ziekenhuis en ZGT de duurzame samenwerking tussen de wereld van nieuwe technologie en de medische praktijk. Reggeborgh heeft opnieuw een bijdrage geleverd om de regionale gezondheidszorg een positieve impuls te geven. Nadruk ligt op de toepassing van nieuwe technologie in de zorg, die leidt tot patiëntvriendelijkere en betere zorg.

Dit jaar werden 32 voorstellen ingediend, 11 onderzoeksteams werden beloond met een voucher. Er zijn onder andere innovatieve technologische oplossingen bedacht op het gebied van kunstmatige intelligentie, Virtual Reality en slimme sensoren. Het is nu aan de teams om de haalbaarheid van hun ideeën te testen, om ze verder te ontwikkelen en te evalueren. Zij gaan kijken hoe kunstmatige intelligentie ingezet kan worden bij het analyseren van grote hoeveelheden data uit bijvoorbeeld een hersenfilmpje of onderzoek van bloedvaten, zodat de resultaten sneller, objectiever en met minder inspanning van de medisch expert beschikbaar zijn. Hierdoor wordt zorg efficiënter en goedkoper. Virtual Reality wordt onderzocht als thuisbehandelplan voor patiënten met chronische pijn of als voorbereiding op een nieuwe leefstijl na een ingrijpende operatie. Er wordt onderzocht wat nodig is om optimaal gebruik te kunnen maken van nieuwe innovaties op het gebied van microrobotica, microchirurgie of minimaal invasief magnetisch chirurgische robotica. Daarbij altijd met de wens van de patiënt in het achterhoofd: kunnen zij omgaan met de nieuwe technologie als ze thuismetingen gaan doen, of maakt het hun behandeling in het ziekenhuis aangenamer?

PIHC reikte op 24 januari voor de achtste keer de vouchers uit. “We voelen allemaal de uitdagingen waar we in de zorg voor staan” aldus ZGT-bestuursvoorzitter Hilde Dijstelbloem namens de drie ziekenhuizen. “Vooral de laatste twee jaar, sinds COVID in ons leven kwam, staat onze zorg onder druk. Er is een toenemende vraag en een afnemende beschikbaarheid van professionals. Dit benadrukt de noodzaak van innovatieve technologische oplossingen en transformatie van onze gezondheidszorg. Een taak die we alleen in samenwerking kunnen vervullen. Met onze investering in PIHC proberen we bij te dragen aan nieuwe multidisciplinaire teams en ideeën om deze enorme klus te klaren.”

Dr. Mirre de Noo, directeur Reggeborgh Medical: “Wij willen vanuit onze maatschappelijke interesse en Twentse roots graag bijdragen aan innovatie in de regio. En in het bijzonder aan de innovatie in de gezondheidszorg. Vorig jaar heeft Reggeborgh voor het eerst deelgenomen aan PIHC en het is mooi om te zien dat de eerste resultaten al veelbelovend zijn. Juist in het regionale karakter van PIHC en de samenwerking tussen de verschillende ziekenhuizen met het UT en Saxion zien wij een goede gelegenheid om de gezondheidszorg in Oost-Nederland een positieve impuls te geven. Wij vinden het belangrijk dat talent voor onze regio behouden blijft, waardoor iedereen in Twente en Salland ook op langere termijn kan profiteren van innovaties in de zorg.”

Projectmanager van het PIHC-fonds Jojanneke Schuiling-Jukes, verbonden aan het TechMed Centrum van de UT: “Het is ieder jaar bijzonder inspirerend te zien hoe enthousiast de onderzoekers en de clinici met elkaar aan de slag willen gaan om de zorg te verbeteren. Ook dit jaar zagen we weer veel nieuwe namen én nieuwe onderzoeksonderwerpen, dus er lopen voldoende pioniers rond in de regio die technologie willen inzetten bij zorg in je eigen huis of in de ziekenhuizen, bij preventie, diagnose, behandeling of herstel.”

Epileptiforme ontladingen op een hersenfilmpje weerspiegelen een verhoogde kans op epileptische aanvallen en worden standaard visueel beoordeeld. Dit is tijdrovend en menselijke vergissingen komen regelmatig voor mede doordat speciaal hiervoor getrainde medische experts niet altijd beschikbaar zijn. Dit motiveert ontwikkeling van automatische analyses voor interpretatie van het elektro-encefalogram (EEG). We willen detectie van epileptiforme ontladingen automatiseren met ‘unsupervised learning’. Hiermee kan van zeer grote hoeveelheden data, al beschikbaar in de kliniek, “geleerd” worden. We verwachten hiermee AI-technieken te ontwikkelen die minstens even goed EEGs kunnen beoordelen als medische experts waarmee diagnostiek voor epilepsie efficiënter, goedkoper en 24/7 beschikbaar is.

Hoofdaanvrager: Michel van Putten (MST-UT), Maryam Amir Haeri (UT), Stéphanie van den Berg (UT)

Het inbrengen van een infuus bij een kind is een frequente, technisch uitdagende handeling die door kinderen als stressvol wordt ervaren. Infusen worden vervolgens gespalkt en verbonden om dislocatie te voorkomen. Desondanks komen dislocatie, lekken en subcutaan lopen geregeld voor, wat kan leiden tot weefselschade. Het (opnieuw) prikken van een infuus is traumatiserend voor veel kinderen, net als de aanblik van het infuus. Onze oplossing is een slimme infuushandschoen die zorgt voor betere stabilisatie, het infuus camoufleert voor het kind en tegelijkertijd snelle inspectie door zorgpersoneel toestaat. Een slim waarschuwingssysteem alarmeert bovendien vroegtijdig bij infuus disfunctioneren.

Hoofdaanvrager: Jorrit de Jong (Saxion), Javier Ferreira-Gonzalez (Saxion), Hellen van Rees (Saxion), Boony Thio (MST), Vera Hengeveld (MST), Matienne van der Kamp (MST), Monique Gorissen (DZ), K. Kamphorst (DZ)

De klinische behandeling van vaatziekten kan veiliger en effectiever worden door het gebruik van  microrobotica.  Echter is klinische toepassing van microrobotica verhinderd door het gebrek aan  infrastructuur voor de aansturing binnen het lichaam. Met ICECReAM ontwikkelen we infrastructuur in de vorm van een katheter met geminiaturiseerde elektromagneten. Onze katheter zorgt voor de lokale magnetische aandrijving van gefunctionaliseerde microdeeltjes voor contactloze behandeling van instabiele atherosclerotische plaque. Daarmee voorzien we een behandeling zonder het risico van cerebrovasculaire aandoeningen. De ICECReAM technologie zal de eerste realistische methode bieden om de klinische toepassing van microrobotica mogelijk te maken.

Hoofdaanvrager: Jakub Sikorski (UT), Roland Beuk (MST), Sarthak Misra (UT), Jeroen Rouwkema (UT), Vasileios Trikalitis (UT)

Behandeling van slokdarmkanker vereist een ingrijpende operatie. Postoperatieve complicaties zoals naadlekkage en longontsteking ontstaan frequent (50%) en zijn niet zelden levensbedreigend (mortaliteit 11%). Vroege herkenning van een complicatie is cruciaal voor een voorspoedig herstel. Een behandelend arts moet nu nog beslissingen baseren op ervaring, verkregen door informatie van patiënt, vitale parameters, en andere diagnostiek. Beslissingsondersteuning met machine learning kan hierin een doorbraak forceren, waarmee sneller en adequater op opdoemende complicaties kan worden gereageerd. Daarom onderzoeken wij of gelijktijdige inzet van meerdere datastromen (vitale kenmerken, bloedwaarden, thoraxbeelden, gezondheidstoestand, pijnbeleving en mobiliteit) tot een betere voorspelling van complicaties leidt.

Hoofdaanvrager: Ewout Kouwenhoven (ZGT), Mannes Poel (UT), Jeroen Geerdink (ZGT), Julia Mikhal (ZGT)

In de preventie van diabetische voetwonden is het meten van de voettemperatuur veelbelovend. We rekenen radicaal af met beperkingen van bestaande methoden: we ontwikkelen technologie die de temperatuurverdeling van de zool én de rug van de voet meet, en minimale eisen stelt aan de persoon: af en toe met blote voeten in de badkamer of naast het bed staan is voldoende. De echte innovatie is nog vertrouwelijk. In dit project ontwikkelen we een eerste prototype en zullen we samen met de patiënten het prototype testen en de doorontwikkeling en de mogelijke integratie in de klinische praktijk vormgeven.

Hoofdaanvrager: Kilian Kappert (ZGT), Wiendelt Steenbergen (UT), Rombout Kruse (ZGT), Erik Manning (ZGT)

6. WAIT&WORK: VR-ondersteund zorgpad in de wachtlijst voor chronische pijn 

1 op de 5 volwassenen ervaart chronische pijn. De wachtlijsten voor behandeling zijn lang en behandeling is ineffectief. Virtual Reality zou een nieuwe behandelmethode kunnen zijn, maar wordt niet ingezet in de klinische praktijk. Ook is nog onbekend welke (psychologische) interventies in VR voor chronische pijn werkzaam zijn. In dit project ontwikkelen we een innovatief, hybride eHealth-zorgpad voor chronische pijn. Hierin wordt VR ingezet in de wachtlijst, bij de patiënt thuis. We onderzoeken welke werkingsmechanismen van deze virtuele e-Health bijdragen aan omgaan met pijn, om de behandeling te personaliseren en toe te werken naar een effectieve, nieuwe aanpak van chronische pijn.

Hoofdaanvrager: Monique Tabak (UT), Lieke Heesink (UT), Remko Ter Riet (ZGT), Aletta Koster (ZGT), Nelson Monteiro de Oliveira (ZGT), Gert-Jan Prosman (UT; Roessingh Centrum voor Revalidatie), Aline  Beernink-Heurman (DZ), Ina Flierman (Roessingh Centrum voor Revalidatie), Leonie Oolbekkink (DZ), Milco Schildkamp (Roessingh Arbeid, Roessingh Pijnrevalidatie)

Hoe zorgen we dat patiënten die een maagverkleining ondergaan goed voorbereid zijn op het leven na operatie? Nu gebeurt dat vooral door het verstrekken van informatie. Maar dat blijkt onvoldoende om een goed beeld te krijgen van hoe het leven na deze ingrijpende interventie eruit ziet. Patiënten ervaren daardoor postoperatief problemen met integreren van hun nieuwe ‘zelf’ in werk en gezin, het volhouden van gewenste leefstijl en omgaan met sociale situaties. In dit project zoeken we technologische handvatten om de patiënt preoperatief te laten ervaren hoe het leven ná de operatie eruit ziet, zodat een betere voorbereiding mogelijk is.

Hoofdaanvrager: Tim Verhagen (ZGT), Joanneke van der Nagel (UT), Josien Timmerman (ZGT), Nanda de Jong (ZGT), Matthijs van Veen (Saxion), Elke ter Huurne (Saxion), Marloes Postel (Saxion)

Bij patiënten met endotheeldystrofie kan een Descemet Membraan Endotheel Transplantatie (DMEK) van het hoornvlies zeer succesvol zijn in herstel van het gezichtsvermogen. Een belangrijke complicatie bij deze operatie is een transplantaatloslating, waardoor het nodig is opnieuw een luchtbel te plaatsen om het transplantaat aanliggend en functioneel te laten zijn. Oudere patiënten hebben een hoger risico op loslatingen. Platte bedrust na de operatie wordt nodig geacht om het transplantaat door de luchtbel aanliggend te krijgen. De relatie tussen het risico op transplantaatloslating en de mate waarin patiënten de platte bedrust in de eerste 24 uur kunnen volbrengen wordt onderzocht.

Hoofdaanvrager: Marjolijn Bartels (DZ), Bert-Jan van Beijnum (UT), T.M. Vaessen (DZ), A. Buschers (DZ), Peter Veltink (UT)

Operatiemicroscopen zijn onmisbaar in de microchirurgie voor een gedetailleerd en stereoscopisch beeld. Ondanks de vele ontwikkelingen van operatiemicroscopen is het momenteel niet mogelijk om stereoscopische beelden buiten het operatiecomplex te delen.

Dit project richt zich op de ontwikkeling van een 3D viewer op basis van een smartphone, tablet of computerscherm in combinatie met een veilig softwareplatform dat het mogelijk maakt om buiten het operatiecomplex ‘live’ en driedimensionaal mee te kijken door de operatiemicroscoop, overal ter wereld.  Hierdoor wordt het mogelijk om ad hoc experts te consulteren, supervisie op afstand te verlenen en onderwijs te faciliteren en te verbeteren. 

Hoofdaanvrager: Pauline van Kempen (DZ), Ruud Verdaasdonk (UT), Joeri Buwalda (DZ), Steven Bom (DZ)

Minimaal invasieve interventies met magnetische chirurgische robotica is een prominent opkomend technologisch alternatief voor open operaties gericht op het verminderen van trauma en de hersteltijd voor de patiënt. Op de UT, in samenwerking met industriële en klinische partners, is een minimaal invasief magnetisch chirurgisch systeem ontwikkeld. Experimenteel onderzoek laat veelbelovende resultaten zien voor patiënten, chirurgen en aangesloten ziekenhuizen. Om het volledige klinische potentieel uit dit systeem te halen, omvat dit project een haalbaarheidsstudie naar de toepasbaarheid van het systeem in de hybride operatie kamer. Het systeem zal worden getest tijdens preklinische studies gericht op cardiovasculaire interventies.

Hoofdaanvrager: Christoff Heunis (UT), Sarthak Misra (UT), Bob Geelkerken (MST-UT), Theo Menting (MST), Rombout Kruse (ZGT), Bryan Wermelink (UT)

De belangrijkste reden om een revascularisatie procedure uit te voeren bij patiënten met perifeer arterieel vaatlijden, is om weefselperfusie van het onderbeen en de voet te verbeteren, om weefselverlies te voorkomen. De beoordeling van een succesvolle revascularisatie is gebaseerd op peroperatieve digitale subtractie-angiografie, die kwalitatief door de vaatchirurg wordt geanalyseerd en daardoor vatbaar is voor subjectieve interpretatie. Hierdoor zijn klinische uitkomsten onvoorspelbaar tijdens de revascularisatie. Er is behoefte aan real-time, objectieve en betrouwbare peroperatieve kwantitatieve angiografie-analyse zoekend naar een drempel om klinische resultaten te voorspellen. Dit zal de vaatchirurg ondersteunen om peroperatieve beslissingen te nemen, wat de klinische uitkomsten verbetert.

Hoofdaanvrager: Bob Geelkerken (UT-MST), Lennard van Karnenbeek (UT), Bryan Wermelink (UT), Robbert Meerwaldt (MST), Rombout Kruse (ZGT), Jelmer Wolterink (UT), A. Rebet (GE Healthcare), Maxime Taron (GE Healthcare), Yves Trousset (GE Healthcare), Marieke Haalboom (MST), Srirang Manohar (UT)