De da Vinci Xi is een geavanceerde operatierobot die een baanbrekende verandering brengt in de moderne geneeskunde. En ZGT is sinds kort trotse eigenaar van niet één maar twee operatierobots. Zowel op OK 9 als OK 11 wordt vanaf nu vijf dagen per week geopereerd. Herman de Heer is ZGT’s da Vinci coördinator. Hij werkt op de OK en regelt en beheert het proces rondom robotoperaties en het speciaal opgeleid personeel. Herman vertelt meer over het technologisch wonder dat de wereld van chirurgische ingrepen drastisch heeft veranderd.
Precisie, stabiliteit en compactheid
Het apparaat oogt intimiderend met zijn vier flexibele armen, zijn camera en instrumenten. Wat maakt de da Vinci Xi zo bijzonder? Het antwoord ligt in zijn precisie, stabiliteit en compactheid. Herman: “Een chirurg en de assistenten hebben bij operaties altijd te maken met slechte ergonomische omstandigheden. Als je langdurig moet opereren in een niet optimale houding, in een klein en moeilijk te bereiken gebied, is dat vermoeiend en belastend. De da Vinci Xi is ontworpen om nauwkeurig en stabiel te werken. De robot is in staat om microbewegingen uit te voeren die zonder vergroting bijna niet waarneembaar zijn. Dit betekent dat operaties met een ongekend hoge nauwkeurigheid kunnen worden uitgevoerd.”
Maar let op: de da Vinci Xi opereert niet zelfstandig. Herman: “De robot is een instrument dat door een chirurg wordt bediend. De chirurg is volledig verantwoordelijk voor de handelingen en voert die zelf uit via de robot. Zie het als een verlengstuk van de handen van de chirurg. Hij/zij zit tijdens de operatie achter een console in dezelfde operatiekamer, en bestuurt de robotarmen met een soort joysticks en voetpedalen. In de console ziet de chirurg een vergroot en driedimensionaal beeld van het operatiegebied. De console maakt het werken comfortabeler. De chirurg hoeft niet langdurig over de patiënt gebogen te staan, wat minder fysieke belasting betekent en hem/haar in staat stelt langer en geconcentreerder te werken.” Datzelfde geldt voor de assistent die in veel betere houdingen kan assisteren bij de procedure omdat de robot lastige handelingen overneemt.
Complexere ingrepen met minder risico’s voor de patiënt
Hoe gaat zo’n operatie in zijn werk? Herman legt uit: “Elke beweging van de chirurg wordt vertaald in uiterst precieze bewegingen van instrumenten in de robotarmen. Deze instrumenten kunnen draaien en buigen in hoeken op dezelfde manier als de menselijke polsbeweging. Dit maakt het mogelijk om complexe handelingen uit te voeren in moeilijk bereikbare gebieden van het lichaam. De da Vinci Xi biedt een 3D-HD zichtveld, wat de chirurg een gedetailleerder beeld geeft van het operatiegebied dan met het blote oog mogelijk zou zijn. Dankzij de combinatie van deze precisie, het verbeterde zicht en ergonomie, kunnen chirurgen complexere ingrepen uitvoeren met minder risico’s voor de patiënt. Ook de minimale invasiviteit van de operaties is een groot voordeel: kleinere sneden, minder weefselschade en minder bloedverlies. Dit leidt tot minder pijn postoperatief, een kortere hersteltijd, minder littekens en een kleinere kans op infecties.”
Welke operaties worden uitgevoerd met de da Vinci Xi? “Dat omvat een breed scala aan ingrepen”, aldus Herman. “Hij wordt ingezet bij urologische, gynaecologische en algemeen chirurgische procedures. Vooral bij complexe operaties, zoals prostaatkanker, maag/slokdarmkanker, middenrif en bekkenbodem breuken komt de da Vinci Xi goed tot zijn recht. Dankzij zijn precisie kunnen chirurgen delicate weefsels en zenuwen beter sparen, wat cruciaal is voor het herstel en de kwaliteit van leven van de patiënt na de operatie.”
Meerwaarde voor de patiëntenzorg
Hoe bijzonder is dat nou, een tweede operatierobot in ZGT? Herman: “Heel bijzonder! Dat ZGT een tweede da Vinci Xi aanschaft, toont aan hoe waardevol deze technologie wordt geacht binnen ons ziekenhuis. Het is een grote investering die is gedaan omdat we overtuigd zijn van de meerwaarde voor de patiëntenzorg. Een tweede robot betekent dat er meer operaties kunnen worden uitgevoerd, waardoor wachttijden voor patiënten kunnen worden verkort. Daarnaast kunnen nieuwe procedures worden opgestart die wachten om met de robot gedaan te gaan worden. Bijvoorbeeld endeldarmkanker, blaaskanker en grote buikwandbreuken.
Op jaarbasis doen we zo’n 400 robotoperaties, dat wil zeggen dat we sinds de aanschaf van de eerste da Vinci Xi in 2014 al 4000 operaties hebben gedaan. Een resultaat waar we best trots op zijn. Met de komst van de tweede robot kunnen we meer complexe en diverse operaties uitvoeren, en nieuwe chirurgen beter opleiden in robotchirurgie. Het geeft aan dat we ons steeds verder richting een toekomst bewegen waarin technologie en geneeskunde naadloos samenwerken voor betere zorg en sneller herstel van patiënten.”