Verpleegkundigen lopen in de gang
Keel-, neus- en oorheelkunde (KNO)

Keel-, neus- en oorheelkunde (KNO)

De keel-, neus- en oorarts (KNO-arts) houdt zich bezig met het onderzoeken en behandelen van aandoeningen aan keel, neus en oren. De KNO-arts behandelt daarnaast ook afwijkingen in het overige hoofd- en halsgebied. Dat zijn bijvoorbeeld gezwellen in de hals of in de speekselklieren en afwijkingen van de slokdarm. Eigenlijk zou de KNO-arts dan ook beter specialist voor keel, neus, oren en overige hoofd-hals aandoeningen kunnen heten.

De KNO-arts besteedt 75% van zijn tijd aan het voeren van poliklinisch spreekuur en daarmee samenhangende onderzoeken. Daarnaast behelst circa 25% van de werkzaamheden het verrichten van ingrepen, zoals operaties en poliklinische behandelingen. Hieronder ziet u een overzicht van het werkgebied van de KNO-arts.

KNO afdeling

De werkgebieden van de KNO-arts

  • >

    De keel

    Veel mensen kennen de bekende keeloperaties die de KNO-arts uitvoert: amandelen knippen bij kinderen en volwassenen en het klieven van een korte tongriem. Andere voorbeelden van ingrepen zijn onder andere: de operatie van het zachte gehemelte om snurken te verminderen en de behandeling van gezwellen in de mond.

    Stem- en slikklachten

    Stemklachten zoals schorheid en heesheid worden meestal veroorzaakt door afwijkingen aan de stembanden die zijn gelegen in het strottenhoofd. Onderzoek en behandeling van stemklachten geschiedt vaak in samenwerking met logopedisten (stemtherapeuten). In bepaalde gevallen wordt een patiënt verder onderzocht op het speciaal daarvoor ingerichte stemspreekuur. Veelal zijn stemadviezen, medicatie of logopedie voldoende, maar soms is een operatie aan de stembanden de beste optie.

    Daarnaast behoren ook slikklachten (inclusief een brokgevoel) tot het terrein van de KNO-arts. Vaak volstaat inspectie met (slik-)adviezen om de klachten te verhelpen, maar in voorkomende gevallen is aanvullend onderzoek in samenwerking met logopedisten noodzakelijk op het slikspreekuur om de oorzaak van de klachten te achterhalen. Soms is een operatie aan de keel, het strottenhoofd of de slokdarm geïndiceerd.

  • >

    De neus

    De KNO-arts onderzoekt en behandelt klachten van de neus en neusbijholten inclusief stoornissen van reuk (en daarmee samenhangend smaakverlies). Veelal betreft het chronische verkoudheden en neusverstoppingen. Vaak worden die veroorzaakt door allergieën en prikkelbaarheid van de slijmvliezen (met soms neuspoliepen) maar ook door structurele afwijkingen zoals een scheefstand van het neustussenschot. Behalve de operatieve behandeling van neusverstoppingsklachten door een scheef neustussenschot worden door de KNO-arts ook operaties uitgevoerd aan de neusbijholten (waartoe onder andere de kaakholten en de voorhoofdsholten behoren). Met moderne technieken is het mogelijk om de neusbijholten via de neusopening te behandelen. Op deze manier kunnen afwijkingen als neuspoliepen en neusbijholteontstekingen worden weggenomen. Daarnaast worden ook frequent operatieve correcties aan de inwendige en uitwendige neus, inclusief de neuspunt, door de KNO-arts uitgevoerd. Dit komt, omdat er samenhang bestaat tussen de vorm en de functie van de neus. Veel afwijkingen van de vorm van de neus worden veroorzaakt door inwendige afwijkingen en gaan gepaard met stoornissen in de functie.

  • >

    Het oor- en evenwichtsorgaan

    De KNO-arts onderzoekt en behandelt klachten van het oor en daarmee samenhangend het gehoor en evenwicht. Het gehoor wordt onderzocht door middel van gehoortesten (audiometrie). Soms kan gehoorverlies worden behandeld met behulp van medicijnen of een ingreep, maar in veel gevallen berust het verlies op een aandoening in het binnenoor (slakkenhuis) en zal de KNO-arts in zo'n geval meestal een gehoorapparaat adviseren (bijvoorbeeld bij ouderdomsslechthorendheid). Voorts behandelt de KNO-arts vooral ook afwijkingen van de gehoorgang, het trommelvlies en het middenoor. Deze afwijkingen veroorzaken vaak ontstekingen met dientengevolge ook slechthorendheid, oorsuizen of evenwichtsstoornissen. Veelal volstaat een poliklinische behandeling met reiniging en/of oordruppels, maar soms is een operatie noodzakelijk. Dit kan een eenvoudige ingreep behelzen zoals plaatsing van trommelvliesbuisjes maar soms is een grotere operatie noodzakelijk.

    Daarnaast behandelt de KNO-arts ook stoornissen van de evenwichtsorganen die zich veelal manifesteren door (draai)duizeligheid. Vaak bestaat de behandeling uit poliklinische kiepproeven of medicatie maar soms is  ook hiervoor een ingreep de meest aangewezen therapie. Bij het onderzoek en behandeling wordt frequent samengewerkt met de afdeling neurologie aangezien duizeligheidsklachten ook kunnen worden veroorzaakt door aandoeningen van het zenuwstelsel.

  • >

    De hals

    De KNO-arts behandelt ook veel aandoeningen in de hals. Gezwellen in het bovenste deel van de hals (goedaardig en kwaadaardig) worden meestal veroorzaakt door afwijkingen aan de mond, keel of neus. De KNO-arts kan deze afwijkingen na onderzoek betrekkelijk eenvoudig en snel herkennen en behandelen. Dat geldt ook voor slikklachten die het gevolg zijn van afwijkingen in het bovenste deel van de slokdarm.

  • >

    De speekselklieren en hals

    De KNO-arts behandelt ook aandoeningen van de speekselklieren en de hals. Gezwellen in speekselklieren worden door de KNO-arts onderzocht en soms is operatieve verwijdering noodzakelijk. Sommige zwellingen in de hals berusten op aangeboren afwijkingen maar vaak worden zij veroorzaakt door aandoeningen van de bovenste luchtwegen zoals de mond, neus of keel.

  • >

    Snurken en slaapstoornissen

    De KNO-artsen zijn betrokken bij het multidisciplinaire slaapcentrum van ZGT. Zij doen onderzoek van de bovenste luchtwegen bij mensen met een geblokkeerde ademhaling tijdens het slapen (obstructieve slaapapnoe) en sociaal hinderlijk snurken.

    De KNO-arts geeft binnen het slaapteam adviezen ten aanzien van de beste behandeling. Soms is een operatie aan de bovenste luchtwegen hierbij noodzakelijk, zoals verwijderen van keelamandelen voor verruiming van keelholte, of een operatie aan het neustussenschot voor verbetering van neuspassage.

  • >

    Kwaadaardige aandoeningen

    In zeer zeldzame gevallen is sprake van een kwaadaardige aandoening in het KNO-gebied (mond, keel, stembanden, speekselklieren, neus). De KNO-artsen binnen ZGT stellen veelal de eerste diagnose, maar de daadwerkelijke behandeling is landelijk gecentraliseerd in een beperkt aantal centra met uitgebreide expertise. Zeker in het beginstadium zijn voor deze aandoeningen goede behandelmogelijkheden in vorm van bestraling, chemotherapie, operaties of combinaties hiervan. Na een dergelijke behandeling kan de KNO-arts binnen ZGT in overleg met het behandelend centrum de controle van een patiënt (deels) weer overnemen.

  • >

    KNO-aandoeningen bij kinderen

    Bovenste luchtweginfecties (BLWI), daarmee gepaard gaande oorproblemen, komen bij kleine kinderen frequent voor. Veel kinderen daarom worden verwezen naar de KNO-arts voor eventuele verwijdering van amandelen en plaatsing van trommelvliesbuisjes. Klik hier voor een fotoboek voor kinderen met informatie over het verwijderen van amandelen en het plaatsen van buisjes.

    Deze ingrepen worden meerdere ochtenden per week onder kapnarcose uitgevoerd in het dagbehandelingscentrum te Almelo door een team van KNO-artsen, anesthesisten, anesthesie-personeel en verpleegkundigen.

    Daarnaast is er maandelijks een gezamenlijk spreekuur van een KNO-arts en een kinderarts waar kinderen met langdurige BLWI’s worden gezien en behandeld.

Werkwijze KNO

De KNO-artsen in ZGT zijn aangesloten bij de medische staf van dat ziekenhuis. In ZGT zijn veel kwaliteitsbevorderende commissies actief. Dat zijn onder andere de toetsingscommissie, de geneesmiddelencommissie, de infectiecommissie, de medisch-ethische commissie en de patiëntenklachtencommissie. Zij waarborgen ook de kwaliteit van de afdeling keel-, neus- en oorheelkunde.

Kwaliteit

Alle KNO-artsen binnen ZGT zijn aangesloten bij de (wetenschappelijke) Vereniging voor Keel-Neus-Oorheelkunde en Heelkunde van het Hoofd-Halsgebied. De meeste KNO-artsen zijn ook lid van de Landelijke ORDE van Medisch Specialisten. De Wetenschappelijke Vereniging en speciale opleidingsklinieken, waaronder alle academische ziekenhuizen, organiseren landelijke congressen en cursussen voor het bijscholen van KNO-artsen. Ook wordt de vakgroep regelmatig door de Wetenschappelijke Vereniging en de Specialisten Registratie Commissie bezocht om te controleren op kwaliteit en doelmatigheid. Zo wordt het werk van de KNO-artsen voortdurend beoordeeld om de kwaliteit en doelmatigheid optimaal te houden.

Zelf online een (herhaal) afspraak plannen of wijzigen?

In de  folder 'MijnZGT' (PDF leest u voor welke behandelingen u online een afspraak kunt maken of wijzigen.

Inloggen

Ga naar inloggen in 'MijnZGT' en log in met uw DigiD.