Behandeling eczeem bij kinderen

De behandeling van eczeem bestaat uit diverse onderdelen.

Op de eerste plaats richten we ons op de behandeling van de droge huid. Hiertoe hebben we de beschikking over zalven en crèmes, olie en lotions. Maar vooral ook leefregels die het uitdrogen van de huid tegengaan en de schade door het krabben beperken.

Bij een opvlamming van eczeem gebruiken we zalven of crèmes waaraan een medicijn is toegevoegd dat de ontstekingsreactie kan tegengaan: de hormoonzalf.

Mocht er sprake zijn van een ontsteking bij het eczeem dan gebruiken we zalven of crèmes met een antibioticum of het kind krijgt een antibioticumkuur. Heeft het kind regelmatig last van een ontstoken huid dan kan het zinvol zijn om de huid te wassen met betadinescrub of hibiscrub.

Behandeling van de droge huid

Goede verzorging van de huid is de eerste stap om het eczeem zo rustig mogelijk te houden. Bij de dagelijkse verzorging is het aanbrengen van een beschermlaag met een neutrale zalf op de hele huid erg belangrijk. Zij zorgt ervoor dat de huid vet blijft en niet uitdroogt. Een droge huid geeft meer jeuk en is gevoeliger voor prikkels van buitenaf.
Neutrale zalven, ook wel basis- of bijsmeerzalven genoemd, bevatten geen medicijnen en zijn ongeparfumeerd. Er zijn verschillende samenstellingen, de verhouding van water en vet is van belang. Een zalf is vetter dan een crème of lotion en heeft daarom de voorkeur om te gebruiken bij eczeem. Een lotion bevat veel water en kan de huid juist uitdrogen.
Wij vinden het erg belangrijk dat u een zalf en crème in huis heeft die u en het kind prettig vinden. Heeft het kind een hekel aan de zalf dan gaat het zich verzetten tegen het inzalven. Er zijn veel soorten zalf en soms is het even zoeken naar de juiste samenstelling die zowel het kind als u bevalt. Zalf die in de winter prettig aanvoelt hoeft dat in de zomer niet te doen en omgekeerd.
Het is heel belangrijk dat een kind al jong leert dat de huidverzorging een vast onderdeel van zijn dagelijkse hygiëne vormt. Zelfs in de rustige fase van het eczeem is het belangrijk om minimaal eenmaal per dag aandacht te besteden aan de huid door met zalf of crème te smeren. Jonge kinderen vinden het vaak leuk om te helpen (zelf doen), zo leren ze spelenderwijs hun huid te verzorgen.

Wanneer welke zalf gebruiken?

Neutrale zalven gebruikt u zowel in de actieve fase als in de rustige fase van het eczeem. In een actieve fase gebruikt u ze om bij te zalven, naast de hormoonzalf. In de rustige fase houdt de zalf de huid soepel en de beschermende laag in tact waardoor eczeem minder kans heeft weer actief te worden.
In de zomer kan een zalf te vet zijn en de huid afsluiten. Dat is ook het geval als uw kind bv. koorts heeft of bij een groter kind als het gaat sporten. Dan kunt u beter een crème gebruiken omdat deze sneller opgenomen wordt. Eventueel kunt u dan 's avonds als het koel is alsnog met een zalf smeren.

Soorten zalven

Neutrale zalven zijn op doktersrecept verkrijgbaar. De apotheek maakt het zelf of bestelt het bij een groothandel. Omdat de vergoedingen ieder jaar aangepast worden, merken we de laatste tijd dat sommige verzekeraars niet alle neutrale zalven meer willen vergoeden. Zalven waar FNA achter staat worden wel vergoed.

Voorbeelden

• Cetomacrogolzalf FNA
• Cetomacrolcrème FNA
• Paraffine/vaseline
• Koelzalf FNA
• Vaseline-lanettecrème FNA

Zelf zalf kopen

Wilt u zelf bij de drogist een zalf kopen, let dan op aanwijzing parfumvrij! Toevoegingen kunnen huidreacties oproepen bij kinderen die gevoelig zijn voor die toevoegingen. Goede ervaringen hebben we met: Balneum, Eucerine, Locobase repair, dexeryl en neutral (zonder recept bij de apotheek/drogist verkrijgbaar). Wilt u een nieuwe zalf proberen, smeer die dan op de binnenkant van de onderarm van uw kind. Dit is een gevoelige plek. Ziet u daar na twee dagen nog geen reactie dan kunt u hem veilig gebruiken.

Behandeling van eczeem

Corticosteroïden worden bij verschillende aandoeningen op allerlei manieren toegepast, maar vooral bij aandoeningen waarbij het eigen lichaamseigen afweersysteem te sterk werkt. Dat is bij eczeem ook het geval. Er vindt een te sterke reactie van het afweersysteem in de huid plaats met als gevolg een huidontsteking.
Corticosteroïden zijn in de hedendaagse behandeling van eczeem niet meer weg te denken. De kwaliteit van leven is door deze middelen over het algemeen sterk verbeterd. Corticosteroïden zijn hormonen die sterk lijken op het hormoon cortisol, dat in het lichaam in de bijnierschors wordt aangemaakt. Zalven met corticosteroïden worden daarom ook hormoonzalven genoemd.
Hormoonzalven onderdrukken het ontstekingsproces in de huid en daardoor de verschijnselen van het eczeem. Hormoonzalven gaan roodheid, warmtegevoel, zwelling, jeuk en pijn tegen.
Hormoonzalven nemen niet de oorzaak weg, maar kunnen de verschijnselen helpen bestrijden. Deze zalven worden door het lichaam zelf weer afgebroken, zodat hun werking slechts van tijdelijke aard is. Er ontstaat een soort reservoir in de hoornlaag van de huid waaruit in de volgende 24-48 uur corticosteroïden naar de onderliggende huidlagen wordt afgegeven.
Veel mensen zijn bang voor bijwerkingen van hormoonzalven. Ouders van kinderen met eczeem zijn vaak bang voor de lange termijn effecten van deze middelen. Deze angst is niet nodig. Corticosteroïden worden al tientallen jaren gebruikt. Inmiddels is veel bekend over het ontstaan en voorkomen van bijwerkingen. Het zijn goede middelen indien men ze op correcte wijze toepast.
Een kind met eczeem dat niet behandeld wordt, ondervindt zodanig veel hinder van de aandoening dat het zich niet goed kan ontwikkelen. Het is immers alleen bezig met de jeuk, het slaapt slecht en het eczeem heeft daardoor een grote impact op het hele gezin!

Fingertip-unit

Fingertip als maateenheid voor zalven. Om te weten hoeveel medicinale zalf nodig is per lichaamsdeel, is het onderstaande schema gemaakt. Dit schema gaat uit van de vingertop als maateenheid.