Een laser die zelfs de kleinste bloedvaatjes zichtbaar maakt: deze technologie kan een revolutie betekenen voor operaties. Dankzij een samenwerking tussen ZGT en de Universiteit Twente wordt deze techniek nu ingezet bij borstreconstructies. Het doel? Minder complicaties en een beter herstel voor patiënten.
Van innovatief idee naar toepassing in de zorg
Tijdens een brainstormsessie tussen medisch specialisten van ZGT en onderzoekers van de Universiteit Twente (UT) vertelde Wiendelt Steenbergen (UT) over een apparaat dat met een laser de doorbloeding van zelfs het kleinste bloedvat zichtbaar maakt. Dit apparaat, een ‘handheld laser-speckle’, trok direct de aandacht van de medisch specialisten van ZGT. Zij zagen een kans om hiermee de doorbloeding van weefsel tijdens en na een operatie te controleren.
Samen werkten ze dit idee verder uit en vier jaar geleden wonnen ze een PiHC-voucher (Pioneers in Health Care-voucher) om het onderzoek voort te zetten. Nu, enkele jaren later, is het project uitgegroeid tot een innovatieve ontwikkeling met veelbelovende toepassingen.
Laser bij borstreconstructies
Dr. Hinne Rakhorst, plastisch chirurg bij ZGT, legt uit: "Na borstkanker kun je een borst reconstrueren. Dat kan op verschillende manieren. Een van die manieren is een transplantatie van vetweefsel en bloedvaten van de buik naar de borst. Hiervan wordt een nieuwe borst gevormd. Belangrijk hierbij is dat dit weefsel genoeg bloed krijgt, anders sterft het af. Het is dus een ingrijpende operatie en ook daarna is het nog spannend.”
Tijdens deze ingreep nemen medisch specialisten een stuk huid, weefsel en bloedvaten van de buik. Ze maken alle bloedvaten los, tot er één over is die ervoor zorgt dat dit weefsel nog bloed krijgt. Daarna knippen ze dit laatste bloedvat door en brengen ze dit weefsel naar de borst. Ze sluiten de bloedvaten weer aan en daarna wordt de patiënt ieder uur gecontroleerd of de doorbloeding nog goed is.
Deze manier van opereren bestond al. Maar door het winnen van deze voucher is het uitgegroeid tot een innovatief project. Dit project moet ervoor zorgen dat er minder complicaties optreden en patiënten meer comfort ervaren. Hinne: “Met de laser speckle kunnen we controleren of er bloed stroomt door de bloedvaten en of ze weer goed zijn aangesloten. Als je binnen 24 uur merkt dat de doorbloeding niet goed is, dan kun je het weefsel nog redden. Maar als je te laat bent, dan is het verloren en sterft het af. Dat is voor zowel patiënt als zorgprofessional erg moeilijk en wil je het liefst voorkomen.”
Stevige regionale samenwerking
Hinne: “Er zijn veel verschillende mensen met allemaal verschillende achtergronden betrokken bij dit onderzoek: een productontwerper, een ingenieur, een laser specialist, technisch geneeskundige, oncologisch chirurg en plastisch chirurgen. Allemaal kijken we met een andere bril naar dit onderzoek en samen zien we het geheel. Dat is heel bijzonder. Iedere maand komen we samen om het onderzoek en de voortgang te bespreken. Zo bespreken we hoe het nóg beter kan.
Hoe nu verder?
De toepassing van deze laser is nog nieuw en vereist verder onderzoek. Hinne: "Door meer patiënten te behandelen, kunnen we de laser steeds verder verfijnen en verbeteren. Zo worden de resultaten van een operatie voor patiënten steeds beter. Uiteindelijk kan het zijn dat deze laser wereldwijd in de zorg wordt gebruikt, bijvoorbeeld voor het zichtbaar maken van de doorbloeding bij brandwonden of een diabetische voet. Om deze technologie breder beschikbaar te maken, werkt professor Steenbergen aan het opzetten van een start-up. Zo kunnen we steeds meer mensen helpen. Dat laat mooi het belang van samenwerking, innovatie en wetenschappelijk onderzoek zien. Eén idee groeit zo uit tot iets veel groters met potentieel wereldwijde verbetering in de zorg.
Over de onderzoekers en het onderzoek
Vier jaar geleden wonnen dr. Hinne Rakhorst (plastisch chirurg bij ZGT), dr. Daniel Evers (oncologisch chirurg) en prof. dr. ir. Wiendelt Steenbergen (hoogleraar en vice-decaan onderzoek aan de Universiteit Twente) een PiHC-voucher. Zij dienden een onderzoeksidee in met als titel: ‘verbetering van vrije flap transplantaties met handheld laser-speckle perfusion imaging’. Ook is er een promovendus aangenomen die de komende jaren verder onderzoek uitvoert naar dit onderwerp.
Over Pioneers in Health Care
Het Pioneers in Health Care Innovatiefonds stimuleert de samenwerking tussen de medische praktijk en de wereld van nieuwe technologie. UT, Saxion, Medisch Spectrum Twente, Deventer Ziekenhuis en ZGT ondersteunen met dit fonds innovatieve ideeën die de zorg kunnen verbeteren. Dankzij deze samenwerking kunnen baanbrekende technologieën, zoals de handheld laser-speckle, daadwerkelijk hun weg vinden naar de praktijk.